Η ομιλία του παιδιού από το 2ο προς τον 3ο χρόνο (24-36 μηνών)

Η ομιλία του παιδιού από το 2ο προς τον 3ο χρόνο (24-36 μηνών)

Το παιδί στην ηλικία των δύο ετών θα αρχίσει να αποκτά μια ολοένα και καλύτερη δυνατότητα λεκτικής επικοινωνίας. Θα γνωρίζει περίπου πενήντα λέξεις, αν όχι περισσότερες, και θα μπορεί να σχηματίζει μικρές προτάσεις. Στην αρχή θα είναι σε θέση να σχηματίζει προτάσεις με μόλις δύο - τρεις λέξεις αλλά με την πάροδο των μηνών θα μπορεί να φτιάχνει προτάσεις μέχρι και έξι λέξεων. Η δυνατότητα αυτή φανερώνει τη σταδιακή εκμάθηση από το μικρό παιδί των κανόνων γραμματικής και συντακτικού της γλώσσας. Φυσικά, το παιδί δεν κατανοεί ότι την ώρα που σχηματίζει προτάσεις ακολουθεί κάποιους γραμματικούς και συντακτικούς κανόνες, απλά προσπαθεί να συνδυάζει τις λέξεις με τον τρόπο που ακούει να το κάνουν και οι ενήλικες γύρω του. Το πιθανότερο είναι βέβαια ότι στην προσπάθειά του αυτή θα κάνει λάθη αλλά μπορείτε να του υποδεικνύετε τη σωστή διατύπωση και με τον καιρό θα μάθει να συντάσσει σωστά τις λέξεις.

Συνήθως οι πρώτες λέξεις αλλά και οι πρώτες προτάσεις που θα σχηματίσει το παιδί θα έχουν να κάνουν με τις καθημερινές του ανάγκες για φαγητό, νερό ή παιχνίδι. Με τον καιρό όμως το λεξιλόγιό του θα εμπλουτιστεί και το παιδί θα είναι πλέον ικανό να εκφράσει και τα συναισθήματά του. Για τα παιδιά μάλιστα αυτής της ηλικίας όπου το αίσθημα της «ιδιοκτησίας» είναι αρκετά ανεπτυγμένο η φράση «δικό μου» θα είναι ιδιαίτερα δημοφιλής. Το παιδί δε θέλει να μοιράζεται τα παιχνίδια του και για το λόγο αυτό πολύ γρήγορα θα μάθει πώς να δηλώνει ότι τα παιχνίδια γύρω του είναι δικά του. Ενώ, παράλληλα, έχοντας μπει σε μία ηλικία όπου θέλει να κατοχυρώσει την ανεξαρτησία του και έχει πια πλήρη συναίσθηση ότι το ίδιο αποτελεί μια ξεχωριστή προσωπικότητα, θα μάθει πολύ νωρίς να κάνει τη διάκριση μεταξύ του εγώ και του εσύ.

Οι νέες του λεκτικές δυνατότητες, πάντως, θα διευκολύνουν αρκετά την καθημερινότητά σας με το μικρό παιδί, καθώς θα μπορεί να κατανοεί πολλά από αυτά που του λέτε και θα είναι σε θέση να καταλάβει και να ακολουθήσει σύντομες οδηγίες που του δίνετε. Θα μπορείτε πλέον, για παράδειγμα, να του πείτε να σας φέρει το τηλέφωνο που βρίσκεται "εκεί, πάνω στο τραπέζι", και το παιδί θα σας καταλαβαίνει αμέσως.  Με τον ίδιο τρόπο το παιδί θα μπορεί να εκφράσει τις δικές του επιθυμίες αλλά και να δηλώσει σε πρόσωπα εκτός οικογένειας το όνομά του και την ηλικία του. Και ενώ λίγους μήνες πριν ένα ξένο πρόσωπο δε θα μπορούσε να καταλάβει τι προσπαθεί να πει το νήπιο, καθώς δεν είχε ακόμη μάθει να αρθρώνει σωστά τις λέξεις, τώρα πια ακόμη και άτομα που ακούν για πρώτη φορά το παιδί να μιλά θα καταλαβαίνουν τα περισσότερα απ' όσα θα τους πει.

Η βελτίωση αυτή στην ομιλία του παιδιού θα είναι πράγματι εντυπωσιακή και μπορεί να επιτευχθεί ακόμη πιο σωστά και αποτελεσματικά αν ασχολείστε συστηματικά με τη γλωσσική εκπαίδευση του παιδιού. Μπορείτε να του διαβάζετε εικονογραφημένα βιβλία, δείχνοντάς του κάθε φορά τις εικόνες και ονοματίζοντας κάθε τι που υπάρχει σε αυτές, για να το βοηθήσετε έτσι να εμπλουτίσει το λεξιλόγιό του. Παράλληλα, καλό είναι να του μιλάτε κατά τη διάρκεια κάθε κοινής σας δραστηριότητας, προσέχοντας ώστε να αρθρώνετε με αρκετά καθαρό τρόπο τις επιμέρους λέξεις, ώστε το παιδί να μπορεί να τις ακούσει και να τις μάθει σωστά. Αν για παράδειγμα μαγειρεύετε και το παιδί είναι κοντά σας, μπορείτε να του περιγράφετε αυτό που κάνετε κάθε στιγμή, λέγοντας το όνομα των συστατικών αλλά και εξηγώντας του τις ενέργειές σας. Τη διαδικασία αυτή μπορείτε να την ακολουθείτε και κατά τη διάρκεια της καθημερινής του φροντίδας αλλά και στις μικρές σας εξόδους. Με τον τρόπο αυτό το παιδί θα μάθει πώς λένε τα διάφορα αντικείμενα που βλέπει αλλά και πώς ονομάζουμε τις διάφορες ενέργειες που κάνουμε καθημερινά.

Η λεκτικές ικανότητες των παιδιών αυτής της ηλικίας ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό, γεγονός που σημαίνει ότι ενώ ένα παιδάκι δύο ετών μπορεί να ξέρει ήδη αρκετές λέξεις και να είναι αρκετά άνετο στην ομιλία του, ένα άλλο παιδάκι να γνωρίζει ακόμη ελάχιστες λέξεις και να μη μιλά συχνά. Γι' αυτό το λόγο δε θα πρέπει να συγκρίνετε το παιδί σας με τα άλλα παιδάκια και να βγάζετε συμπεράσματα που ενδέχεται να σας δημιουργούν αναστάτωση. Θα πρέπει να θυμάστε ότι η εξέλιξη στην ομιλία δεν είναι κοινή για όλα τα παιδιά αυτής της ηλικίας και ότι υπάρχει πάντοτε το ενδεχόμενο ένα παιδάκι να αργήσει λίγο να αναπτυχθεί σε αυτόν τον τομέα σε σχέση με τα άλλα παιδιά.

Σε περίπτωση, βέβαια, που έχετε βάσιμους λόγους να ανησυχείτε για τις λεκτικές ικανότητες του παιδιού, μπορείτε έστω και για προληπτικούς λόγους να επικοινωνήσετε με τον παιδίατρό σας. Σε θέματα ανάπτυξης του παιδιού είναι πάντοτε καλύτερο να γίνεται η οποιαδήποτε παρέμβαση έγκαιρα ώστε αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα να αντιμετωπιστεί προτού οδηγήσει και σε περαιτέρω προβλήματα. Μην ξεχνάτε άλλωστε ότι η ομιλία του παιδιού σχετίζεται άμεσα και με τις ικανότητές μάθησης, οπότε καλό είναι να επιλυθούν νωρίς οποιαδήποτε ζητήματα. Η συνηθέστερη πάντως αιτία για καθυστερήσεις ή δυσκολίες στην ομιλία του παιδιού είναι η ακοή του. Αν το παιδί δεν ακούει αρκετά καλά δεν μπορεί και να μάθει πώς να μιλάει σωστά. Οπότε, ο παιδίατρος θα ελέγξει την ακοή του παιδιού αλλά και κάθε άλλο πιθανό παράγοντα και θα σας κατευθύνει ανάλογα με το πρόβλημα στα κατάλληλα μέσα επίλυσης.